Công chức Hải quan Bình Dương kiểm tra nguyên liệu sản xuất NK của DN FDI. Ảnh: T.H.

Cần quy định rõ

TheópýkiếnchodựthảoLuậtHảiquansửađổitạkết quả zenito đại diện Phòng Thương mại Hoa Kỳ (AmCham Việt Nam), Điều 17 dự thảo Luật Hải quan sửa đổi quy định về quản lý rủi rotrong hoạt động hải quan, là một chính sách quan trọng và trực tiếp ảnh hưởng tới các DN. Chúng tôi kiến nghị cần phải làm rõ cách thức tiến hành hoạt động quản lý rủi ro.

Góp ý về quy địnhkhai hải quantại Điều 28 dự thảo Luật Hải quan sửa đổi, đại diện AmCham Việt Nam cho biết, có 2 khoảng thời gian trong quy định này hoàn toàn khác nhau, trước thời điểm thực hiện tiến hành kiểm tra thực tế (khoảng 2 ngày) và trong thời hạn 60 ngày kể từ ngày thông quan. Vì vậy, khó có thể áp dụng hình thức xử phạt như nhau. Đại diện này cho rằng việc tự nhận thấy sai sót trong thời hạn cho phép của người khai hải quan cần được khuyến khích hoặc ghi nhận như một lỗi sơ suất của người khai

Ngoài ra, đại diện này cho biết, để thông quan hàng hóa tại các cửa khẩu, một số DN FDI phải đính kèm Biểu khai báo hóa chất theo mẫu của Sở Công Thương trong vòng 7 ngày làm việc sau khi nhận được hồ sơ của công ty. Hóa đơn từ nhà cung cấp là một trong những giấy tờ bắt buộc để được cấp Biểu khai báo hóa chất.

Trong nhiều trường hợp, hóa đơn được gửi từ nhà cung cấp ở nước ngoài thường đến chậm, nên dẫn đến sự chậm trễ và việc phải lưu hàng hóa tại cửa khẩu trong thời gian dài, phát sinh thêm chi phí cho DN khi phải lưu kho bãi, và việc sản xuất hàng hóa bị chậm trễ.

Vì vậy, đại diện này kiến nghị, dự thảo Luật Hải quan sửa đổi nên quy định chấp nhận cho DN nộp chậm tờ khai này trong vòng 10 ngày sau khi thông quan hàng hóa để giúp cho các DN tiết kiệm được các chi phí.

Góp ý vào quy định về hồ sơ hải quantại Điều 24 dự thảo Luật Hải quan sửa đổi, đại diện của EuroCham cho rằng, thủ tục hải quan có thể được hoàn thành trong vòng 30 ngày trước khi hàng hóa đến cửa khẩu hoặc trong vòng 30 ngày kể từ ngày hàng hóa đến cửa khẩu. Trong khi đó, tờ khai hải quan chỉ có trị giá làm thủ tục trong vòng 15 ngày kể từ ngày đăng ký.

Theo đại diện này, nếu thủ tục có thể bắt đầu 30 ngày trước khi hàng hóa đến và một vài ngày cho các thủ tục khác thì hiệu lực của tờ khai hải quan cần lớn hơn 30 ngày .

Cùng góp ý cho quy định về hồ sơ hải quan, đại diện Công ty luật Baker& Mckenzie cho rằng, vì người khai hải quan có quyền yêu cầu xác nhận trước mã số HS, xuất xứ hàng hóa cũng như trị giá hải quan đối với hàng hóa XNK, và cơ quan Hải quan sẽ cấp văn bản thông báo kết quả… Vì vậy, dự thảo Luật cần bổ sung văn bản thông báo kết quả phán quyết trước vào hồ sơ hải quan để tránh những tranh cãi có thể xảy ra giữa Hải quan và DN.

Một nội dung mà nhiều có nhiều ý kiến là quy định về kiểm tra sau thông quan(KTSTQ)tại Điều 78 Dự thảo Luật Hải quan sửa đổi.

Theo đại điện của EuroCham, quy định thời hạn KTSTQ là 10 năm không mang tính thực tiễn. Quy định này sẽ tạo thêm nhiều vấn đề về kế toán và tài chính đối với DN, đặc biệt các công ty FDI khi tình hình tài chính, báo cáo kế toán, các khoản thuế đã nộp và hoàn thành không thể thay đổi được. Thực tế là các cơ quan Hải quan khác nhau có những cách hiểu và quy định khác nhau đối với các hướng dẫn và các hướng dẫn này cũng thay đổi liên tục… Đại diện này đề xuất, nên giảm thời hạn KTSTQ xuống còn 3 năm. Bên cạnh đó, quy định cũng cần có sự thống nhất về các hướng dẫn đánh giá, quyết định triển khai…

Cùng góp ý cho vấn đề này, đại diện của Công ty Ernst & Young Việt Nam cho rằng, quy định về thời hạn KTSTQ 10 năm thật sự là quá dài, điều này không chỉ ảnh hưởng đến chi phí lưu hồ sơ chứng từ trong suốt 10 năm mà còn là ảnh hưởng của những biến động, thay đổi của chính sách pháp luật trong khoảng thời gian này sẽ gây khó khăn cho cả DN và cơ quan kiểm tra. Theo đó, đại diện này kiến nghị, nên giữ nguyên thời hạn 5 năm như quy định hiện hành là hợp lý.

Quy định về trị giá hải quantại Điều 89 dự thảo Luật Hải quan sửa đổi cũng được các DN quan tâm và góp ý.

Đại diện của Công ty Ernst & Young Việt Nam cho rằng, việc quy định trị giá hải quan là “giá bán tại cửa khẩu xuất” sẽ gây khó khăn cho DN trong trường hợp hàng hóa được xuất bán theo các điều kiện Incoterms khác, và do đó đòi hỏi DN phải quy đổi theo giá bán tại cửa khẩu xuất trong khi không có bất kỳ công thức quy đổi phù hợp nào. Vì vậy, theo đại diện này, dự thảo Luật cần sửa đổi: “Trị giá hải quan đối với hàng hóa XNK là giá bán để XK hàng hóa đến nước NK, không bao gồm phí bảo hiểm và phí vận tải quốc tế”.

Còn theo ý kiến của đại diện EuroCham, cần phải làm rõ khai niệm và cách xác định “trị giá hải quan”, bởi khái niệm hiện tại trong dự thảo Luật quá chung chung, gây khó khăn cho DN trong việc áp dụng…

Nhiều nội dung đã được giải đáp

Liên quan đến các nội dung này, tại cuộc bàn tròn các DN FDI góp ý vào Luật Hải quan sửa đổi ngày 16-5-2013 do Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổ chức, đại diện lãnh đạo một số vụ, cục thuộc Tổng cục Hải quan đã giải đáp những thắc mắc này.

Về nội dung quản lý rủi ro, bà Trịnh Thanh Hải - Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế cho biết, quản lý rủi ro là vấn đề kĩ thuật không chỉ áp dụng trong lĩnh vực hải quan mà trong nhiều lĩnh vực quản lý khác, kể cả trong các hoạt động của DN. Tuy nhiên đặc thù quản lý rủi ro trong lĩnh vực hải quan khác với các lĩnh vực khác. Quản lý rủi ro trong hải quan được thực hiện trên cơ sở tất cả các nguồn thông tin thu thập được trong và ngoài nước để đánh giá tính tuân thủ của doanh nghiệp, từ đó quyết định việc kiểm tra hoặc không kiểm tra cũng như việc áp dụng các hoặc không áp dụng các nghiệp vụ hải quan khác.

Việc áp dụng quản lý rủi ro với mục đích cơ bản là tạo thuận lợi hơn cho XNK. Do đó việc kiểm tra sẽ được tập trung ở những vùng miền, đối với những lô hàng của các DN có nguy cơ rủi ro cao hơn về độ không tuân thủ pháp luật hải quan. Theo thống kê hiện nay, hoạt động kiểm tra của cơ quan hải quan là khoảng 15-18%. Khi thực hiện áp dụng quản lý rủi ro theo Luật Hải quan mới, hoạt động kiểm tra sẽ ở mức khoảng 10-15%, theo hướng giảm hoạt động kiểm tra ở khâu thông quan và tăng cường hoạt động kiểm tra sau thông quan.

Liên quan đến vấn đề khiếu nại và thông báo xác định trước mã số hàng hóa HS, ông Lưu Mạnh Tưởng-Phó Cục trưởng Cục Thuế XNK cho biết, thông báo xác định trước về mã HS, giá và thuế được đưa ra khi DN có nhu cầu và chỉ được sử dụng khi hàng hóa được thực tế XNK, nếu hàng hóa chưa XNK thì thông báo này không có ý nghĩa. DN luôn phải khai theo thực tế XNK hàng hóa và nếu khai đúng thì không bị phạt. Thông báo này ra đời trên cơ sở thông tin cung cấp trước, mà thông tin đấy có thể đúng hoặc không đúng với thực tế.

Khi hoạt động XNK thực tế xảy ra mà DN không đồng ý với xác định nghĩa vụ thuế của cơ quan hải quan thì hoàn toàn có quyền khiếu nại theo trình tự khiếu nại. Còn thông báo xác định trước DN có thể sử dụng hoặc không, đây chỉ là văn bản mà cơ quan hải quan ban hành nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho DN.

Về hiệu lực tờ khai hải quan, bà Trịnh Thanh Hải cho biết, nội dung này đã được quy định trong Luật hiện hành và đang được thực hiện. Thời gian khai hải quan đối với hàng NK khá là dài, được khai trước và không giới hạn thời gian kể từ ngày hàng cập cảng. Tuy nhiên để đảm bảo các quy định về chính sách thuế và chính sách XNK sẽ được áp dụng tại thời điểm mở tờ khai nên cần phải quy định về thời hạn giá trị là 15 ngày. Đây là hai nội dung hoàn toàn khác nhau. Quy định thời hạn khai để đảm bảo tạo thuận lợi cho DN, tức là DN được phép khai trong một khoảng thời gian rất rộng, nhưng quy định giá trị hiệu lực để đảm bảo tuân thủ chính sách thuế của chính phủ.

Theo ông Phan Đăng Hùng – Phó cục trưởng Cục Kiểm tra sau thông quan, việc đăng ký làm thủ tục hải quan, nộp tờ khai hải quan phải thực hiện trước khi hàng đến hoặc trong phạm vi 30 ngày kể từ ngày hàng cập cảng. Trong khi đó, thời hạn hiệu lực của tờ khai hải quan chỉ trong phạm vi 15 ngày. Trong phạm vi 30 ngày, có thể là ngày thứ 2 hàng đến cửa khẩu hoặc ngày thứ 29, DN phải làm thủ tục hải quan. Hoặc đối với trường hợp khai trước khi hàng về, DN có thể khai trước 14 ngày khi hàng về, nếu hàng không về thì tờ khai đó bị huỷ, mất hiệu lực. Do đó, thời hạn30 ngày làm thủ tục với thời hạn 15 ngày hiệu lực của tờ khai là hoàn toàn khác nhau, không mâu thuẫn.

Không cần thiết phải quy định thời hạn khai hải quan trước là 15 ngày vì chưa biết thời điểm tàu chính thức cập cảng, bà Trịnh Thanh Hải cho rằng, quy định hiện tại để mở nhằm tạo điều kiện cho DN. Trường hợp quá 15 ngày mà hàng chưa về thì hủy để mở tờ khai mới.

Còn theo ông Lưu Mạnh Tưởng, quy định như hiện tại có nghĩa là thời hạn khai trước không hạn chế nhưng trong 15 ngày hàng về thì tờ khai có hiệu lực. Nếu quá 15 ngày thì tờ khai không có hiệu lực và bị hủy.

Vấn đề chế độ ưu tiên đối với DN, bà Trịnh Thanh Hải cho biết,: Luật Quản lý Thuế sửa đổi có hiệu lực từ 1-7-2013 có quy định các chế độ ưu tiên về thuế và các điều kiện. Hiện Bộ Tài chính đang xây dựng Nghị định hướng dẫn thi hành gồm các quy định chi tiết những nội dung ưu tiên về thuế. Vấn đề khai bổ sung đã được quy định cụ thể tại Điều 28 của dự thảo. Những trường hợp mà luật đã quy định được phép khai bổ sung thì DN thực hiện đúng quy định sẽ được đối xử bình đẳng như các DN bình thường.

Thu Trang

(责任编辑：Cúp C2)