Nhiều nhà đầu tư đang rất kỳ vọng vào kênh chứng khoán trong năm 2018. Ảnh Đỗ Doãn

4 rủi ro tiềm ẩn

Dự báo thị trường năm 2018,ứngkhoánvẫnẩnchứanhiềurủtỉ số cadiz VDSC đưa ra một bức tranh khá tươi sáng với nhiều cơ hội cho NĐT, tuy nhiên vẫn ẩn chứa những rủi ro nhất định. Những rủi ro này dù chưa thực sự quá lớn để đảo chiều hoàn toàn xu thế của thị trường trong năm nhưng NĐT vẫn cần nắm để tránh bị tâm lý tiêu cực tác động một khi nó xảy đến.

Rủi ro thứ nhất, đó là từ các vụ việc xử lý các sai phạm quản lý doanh nghiệp (DN) nhà nước. Trong năm 2017, khi Chính phủ đẩy mạnh việc xử lý sai phạm tại nhiều ngân hàng, tập đoàn lớn như PVN thì thị trường vẫn không có phản ứng tiêu cực. Lý do là bởi, trong giai đoạn thị trường đi lên thì tâm lý NĐT rất tốt và có thể không bị tác động bởi những sự kiện này. Tuy nhiên, nếu những sự kiện này diễn ra trong giai đoạn thị trường điều chỉnh tạm thời thì vẫn có thễ bị “khuếch đại” hệ quả, qua đó có thể làm nhịp điều chỉnh mạnh và kéo dài hơn.

Rủi ro thứ hai, đó là sự trì trệ của hoạt động thoái vốn nhà nước, niêm yết vốn nhà nước cũng có thể trở thành một yếu tố kém thuận lợi cho thị trường. Chẳng hạn như, câu chuyện về “đổi mới DN nhà nước” thực ra đã được đề cập từ năm 2015 và cũng có những dấu ấn nhất định trong năm 2016. Các DN mới niêm yết và thoái vốn nhà nước thực chất cũng tác động lên thị trường năm 2017 nhưng lại bắt nguồn từ các DN tư nhân như VJC, VRE… và lẻ tẻ những đợt thoái vốn PLX, VNM, SAB… hay danh sách 4 trong số 10 “cổ phiếu SCIC thoái vốn”.

Điều này cho thấy kỳ vọng của thị trường vào vấn đề này lớn dần theo thời gian từ giai đoạn giữa đến cuối năm 2017. NĐT cũng kỳ vọng giai đoạn 2018 – 2019 sẽ là đỉnh điểm của hoạt động đổi mới DN nhà nước và rất sẵn sàng tham gia đấu giá IPO, tìm cổ phiếu OTC. Do vậy, nếu quá trình lại tiếp tục bị trì trệ sẽ ảnh hưởng đến niềm tin của không chỉ NĐT trong mà luôn cả NĐT nước ngoài.

Rủi ro thứ ba là độ biến động trong phiên đang tăng. Chênh lệch giữa mức cao nhất và thấp nhất trong mỗi phiên đang ngày một mạnh hơn, tăng dần trong giai đoạn 2 quý cuối năm 2017 và đang ở ngay mức bình quân 1,3% kể từ năm 2010. Nếu quan sát biến động trong quá khứ, mỗi khi độ biến động này tăng lên mức cao như vậy thì mức sinh lợi sẽ sụt giảm trong vài quý kế tiếp, thậm chí bị âm.

Rủi ro thứ tư, đó là những biến động địa – chính trị trong khu vực và quốc tế cũng có thể tác động đến thị trường. Một vài sự kiện tiêu biểu trong vài năm gần đây có thể kể đến như Trung Quốc thay đổi cơ chế tỷ giá (8/2015), Brexit (6/2017) hay căng thẳng bán đảo Triều Tiên… Những sự kiện này hoặc tác động thẳng vào tâm lý NĐT, hoặc tác động vào vĩ mô của Việt Nam như tỷ giá, cán cân thương mại…

Cẩn trọng với dòng tiền từ quỹ mở và ETF

Bên cạnh những yếu tố rủi ro tiềm ẩn trên, một trong những khuyến nghị được VDSC đặc biệt chú trọng và gửi đến giới đầu tư thông qua báo cáo chiến lược 2018, đó là dòng vốn đầu tư từ các quỹ mở và quỹ ETF.

Báo cáo dẫn chứng, cuối năm 2017 đến đầu năm 2018, dòng vốn nước ngoài gián tiếp gia nhập thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam khá mạnh mẽ thông qua các quỹ đầu tư ETF và quỹ mở. Chính vì vậy, mức độ tham gia của NĐT nước ngoài trên sàn chứng khoán Việt Nam đã tăng từ mức 10 – 11% trong các năm trước lên khoảng 15% vào nửa cuối năm 2017. Riêng tháng đầu năm 2018, NĐT nước ngoài đã mua ròng khoảng 8.000 tỷ đồng, tương đương 35% giá trị mua ròng cả năm 2017 (không tính giá trị thoái vốn nhà nước tại SAB).

Do đặc điểm đầu tư riêng biệt của quỹ ETF và quỹ mở là phân bổ danh mục đầu tư tập trung vào nhóm cổ phiếu có tỷ trọng vốn hóa lớn trong rổ VN30, dẫn đến mức định giá PE ở nhóm cổ phiếu vốn hóa lớn đã tăng rất mạnh trong những tuần đầu năm 2018. PE nhóm VN30 tại thời điểm cuối tháng 1/2018 vào khoảng 19,4 lần, tức cao hơn 56% so với PE của nhóm vốn hóa trung bình.

Nhờ hấp lực tốt với dòng tiền, việc phân bổ một phần danh mục đầu tư vào nhóm cổ phiếu vốn hóa lớn có thể mang lại tỷ suất lợi nhuận cao cho NĐT trong năm 2018. Tuy nhiên, ở mức PE khá cao hiện tại, rủi ro đi cùng ở nhóm này cũng cao tương ứng nếu các quỹ mở đột ngột bị rút vốn.

“Do đó, để tránh được những rủi ro này, NĐT có thể sàng lọc các cơ hội đầu tư tại nhóm cổ phiếu vốn hóa trung bình đang có định giá PE thấp và triển vọng kinh doanh tích cực cho mục tiêu trung – dài hạn…”, báo cáo chiến lược 2018 của VDSC khuyến nêu khuyến nghị./.

Đỗ Doãn

(责任编辑：World Cup)