Hải quan cảng Hiệp Phước (Hải quan TP.HCM) làm thủ tục cho DN. Ảnh T.Hòa.

Theo Cục Hải quan TP.HCM, Điều 56 Thông tư 38/2015/TT-BTC quy định, DN phải thông báo cơ sở sản xuất khi thực hiện hợp đồng gia công lần đầu và lần đầu được áp dụng thời hạn nộp thuế 275 ngày đối với hàng hóa nhập khẩu để SXXK. Ngoài ra, đối với trường hợp DN có yêu cầu hoàn thuế nêu tại Điểm c.2, c.5 Khoản 5 Điều 114 Thông tư 38/2015/TT-BTC thì DN phải thông báo cơ sở sản xuất trước khi nộp hồ sơ hoàn thuế, báo cáo quyết toán. Cơ quan Hải quan sẽ kiểm tra cơ sở sản xuất để xác định năng lực sản xuất, gia công của DN, áp dụng điều kiện ân hạn thuế và kiểm tra khi phát hiện có dấu hiệu xác định tổ chức, cá nhân không có cơ sở sản xuất hoặc nhập khẩu nguyên liệu, vật tư tăng, giảm bất thường so với năng lực sản xuất.

Với quy định trên, Cục Hải quan TP.HCM cho rằng, các văn bản hướng dẫn chưa quy định thẩm quyền kiểm tra và kết luận kết quả kiểm tra cơ sở sản xuất thuộc cấp cục hay chi cục. Trường hợp cơ sở sản xuất thuộc địa bàn tỉnh, thành phố khác, nếu đã được cơ quan Hải quan nơi có cơ sở sản xuất kiểm tra thì cơ quan Hải quan thuộc tỉnh thành phố nơi làm thủ tục đăng ký tờ khai có yêu cầu DN phải thông báo cơ sở sản xuất để cơ quan Hải quan kiểm tra cơ sở sản xuất nữa hay không? Cơ quan Hải quan sẽ quản lý hoạt động của cơ sở sản xuất này như thế nào nếu DN tăng giảm quy mô, thay đổi loại hình cơ sở sản xuất? Theo quy định, DN không phải thông báo danh mục nguyên liệu, vật tư, không phải thông báo hợp đồng cho cơ quan Hải quan…

Đối với nội dung kiểm tra, chứng từ chứng minh quyền sử dụng hợp pháp về nhà xưởng, mặt bằng sản xuất; kho, bãi chứa nguyên liệu, vật tư, máy móc, thiết bị;… Hiện tại, các giấy tờ hợp lệ về nhà xưởng gồm giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, giấy chứng nhận quyền sở hữu công trình. Đối với các DN xuất trình Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nhưng lại là đất nông nghiệp, đất trồng cây lâu năm, sau đó DN xây dựng nhà xưởng trên đất này và được phường, xã xác nhận (không phải UBND tỉnh, quận, huyện xác nhận) thì có được xem là hợp lệ hay không?

Với những vướng mắc nêu trên, Cục Hải quan TP.HCM đề nghị Tổng cục Hải quan có hướng dẫn về thẩm quyền ký quyết định kiểm tra cơ sở sản xuất. Trường hợp cơ sở sản xuất đã được kiểm tra thì không kiểm tra nữa. Cơ quan Hải quan căn cứ vào biên bản kiểm tra cơ sở sản xuất hoặc Quyết định công nhận cơ sở sản xuất của Cục/chi cục kiểm tra cập nhật trên hệ thống để thực hiện. Đối với trường hợp kiểm hộ cơ sở sản xuất, đề nghị Cục hoặc Chi cục Hải quan nơi DN đăng ký tờ khai nhập khẩu hàng hóa gia công, nguyên liệu, vật tư để sản xuất hàng hóa xuất khẩu phải thông báo cho Chi cục Hải quan nơi DN có cơ sở sản xuất biết trước khi kiểm tra và quy định việc kiểm hộ cơ sở sản xuất, gia công.

Trường hợp DN xây dựng nhà xưởng trên đất nông nghiệp, việc xác nhận quyền sử dụng đất trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất phải do UBND tỉnh, thành phố hoặc quận, huyện cấp mới hợp lệ. Cục Hải quan TP.HCM đề nghị quy định sau khi kiểm tra cơ sở sản xuất phải có tờ trình trình lãnh đạo chi cục xem xét duyệt. Lãnh đạo cục hoặc chi cục ban hành quyết định công nhận cơ sở sản xuất. Quyết định có thời hạn 1-2 năm để các chi cục khác có cơ sở thực hiện (thay vì sử dụng biên bản kiểm tra). Để quản lý kết quả kiểm tra cơ sở sản xuất và tra cứu khi cơ sở sản xuất được kiểm tra, đề nghị Tổng cục Hải quan xây dựng hệ thống để cập nhật thông tin kiểm tra cơ sở sản xuất.

Đối với báo cáo quyết toán, Cục Hải quan TP.HCM cho rằng, do Thông tư 38/2015/TT-BTC mới áp dụng cho nên tất cả các DN sẽ nộp báo cáo quyết toán lần đầu tiên sau khi kết thúc năm tài chính. Vì vậy, việc kiểm tra Báo cáo quyết toán của tổ chức, cá nhân nộp lần đầu sẽ thực hiện như thế nào. Bên cạnh đó, đối với trường hợp Báo cáo quyết toán có sự chênh lệch bất thường về số liệu so với hệ thống của cơ quan Hải quan thì xử lý theo cách nào. Hiện nay, cơ quan Hải quan chưa có hệ thống nào để theo dõi và xác định Báo cáo quyết toán có sự chênh lệch bất thường về số liệu so với hệ thống của cơ quan Hải quan. Trước đây, việc theo dõi và quản lý đối với hàng gia công, SXXK được thực hiện thông qua định mức, danh mục nguyên liệu, vật tư, sản phẩm do DN đăng ký với cơ quan Hải quan. Hiện nay, DN không khai báo các thông tin về định mức; danh mục nguyên liệu, vật tư; danh mục sản phẩm làm sao hệ thống có thể kiểm tra được báo cáo quyết toán của DN.

Đối với việc thực hiện việc hoàn thuế, không thu thuế đối với các tờ khai nhập nguyên liệu, vật tư để sản xuất hàng hóa xuất khẩu; và quản lý đối với các hợp đồng gia công (Điều 129, Điều 130 Thông tư 38), Cục Hải quan TP.HCM đề xuất, đối với các tờ khai hoàn thuế, không thu thuế hàng SXXK phát sinh trước ngày 1-4-2015, nếu thực hiện theo quy định mới thì phải thực hiện việc kiểm tra trước, hoàn thuế sau. Các chi cục không thể thực hiện và không đủ căn cứ, cơ sở để xác định số thuế không thu, được hoàn và lực lượng để kiểm tra theo từng tờ khai như quy định. Nếu để chậm trễ việc hoàn thuế, không thu thuế, DN bị thiệt hại sẽ phản ứng hoặc bị cưỡng chế khi làm thủ tục hải quan. Vì vậy, đề nghị Tổng cục Hải quan chấp thuận cho DN được lựa chọn thanh khoản như khi thực hiện Thông tư số 13/2014/TT-BTC ngày 14-1-2014 và Thông tư số 128/2013/TT-BTC ngày 10-9-2013 của Bộ Tài chính đối với hàng gia công và SXXK hoặc thực hiện quyết toán như Thông tư số 38/2015/TT-BTC và cho phép sử dụng chương trình thanh khoản V4 để thanh khoản. Thời gian thực hiện từ ngày 1-4-2015 đến ngày 1-4-2016…

(责任编辑：La liga)