Lịch sử Việt Nam,ănhóapháttriểnvàpháttriểnvănhóatrongtầmnhìncủaTổngBíthưNguyễnPhúTrọnhận định nhật bản hôm nay xét cho cùng, là lịch sử của sự phát triển văn hóa. “Viên linh đơn” văn hóa Việt Nam là sự kết tinh lịch sử kiến tạo, tiếp biến, thâu hóa và phát triển phong phú tinh hoa, linh hồn, giá trị và bồi đắp nên tư chất quốc gia Việt Nam; là sự thâu thái, trầm tích, hội tụ, hiển hiện và tự biểu hiện vị thế, sức mạnh, uy tín dân tộc Việt Nam độc lập, thống nhất, bản sắc và hiện đại một cách toàn diện và độc đáo trong khu vực mấy ngàn năm qua và trên toàn thế giới. 

Nhìn trong 2.000 năm nay, trên thế giới, chưa thấy một dân tộc nào sau vài ba trăm năm lệ thuộc mà vẫn giữ được mình tồn tại và phát triển. Và, xét rộng tới 5.000 năm qua, lại càng không có quốc gia nào, dù sau 1.000 năm nô lệ (kể từ Văn Lang xuyên suốt tận Đại Việt), mà vẫn không thể bị khuất phục, không thể bị đồng hóa, như chính Việt Nam. 

Sức sống bất diệt của quốc gia dân tộc Việt Nam, từ thuở mở nước, tất cả là ở “viên linh đơn” văn hóa. Đó là ngọn nguồn sức sống kỳ diệu của văn hóa Việt Nam. Đó là bản sắc Việt Nam kết tinh và phát triển ở văn hóa và bằng văn hóa. Nếu không có một nền văn hóa như chúng ta đã và đang có, thì không có một quốc gia - dân tộc Việt Nam sừng sững trải mấy ngàn năm qua. Và, nếu mất đi văn hóa, chúng ta không bao giờ có tấm “căn cước Việt Nam” trong hội nhập và phát triển, với vị thế xứng đáng, cùng thế giới hôm nay. 

*   

Văn hóa thịnh hay suy thì đất nước theo đó rực rỡ hay nguy vong!

Chỉ xem trong 1.000 năm nay, từ thế kỷ XI đến thế kỷ XX, Việt Nam đi qua 13 cuộc chiến tranh lớn chống ngoại xâm, kẻ thù đến từ tất cả các châu lục, văn hóa Việt Nam càng tỏa sáng trong cuộc giữ gìn, bảo tồn và phát triển dân tộc Việt Nam. Vì, độc lập dân tộc là con đường sống của dân tộc! Vì còn Dân thì nước nhất định còn! Vì, nước có thể mất, nhưng còn Nhân dân thì nhất định lấy lại được nước. Vì, đất nước thống nhất là con đường vươn tới hùng cường. Và, tự mình trở nên hùng cường chính là văn hóa giữ nước từ xa. Đó cũng chính là triết lý văn hóa phát triển Việt Nam vậy.

Văn hóa Việt Nam không chỉ là cội nguồn của đời sống dân tộc Việt Nam, mà còn là nền tảng tinh thần của xã hội. Nó không chỉ tạo nên cốt cách, tâm hồn, tạo nên sự cố kết toàn xã hội, mà còn tạo nên sức mạnh nội sinh của Tổ quốc. Nó không chỉ là “nguyên khí” của quốc gia, hồn cốt nhân văn trường cửu của dân tộc, mà còn là tấm “căn cước” của đất nước hội nhập trong thế giới, khẳng định tư thế quốc gia ngang tầm thời đại. Nó hòa quyện, xuyên thấm và hợp nên diện mạo, tư chất và sức mạnh tổng hòa dân tộc Việt Nam thống nhất và đa dạng, bản sắc và hội nhập.

Văn hóa là sức mạnh trầm tích và quật khởi dẫn dắt, thúc đẩy dân tộc Việt Nam điềm tĩnh vượt lên mọi sinh tử, can trường bước qua mọi bước ngoặt còn mất, nhằm giữ vững nền độc lập, tự do, hòa bình, thống nhất của Tổ quốc, bảo tồn và gìn giữ giống nòi, đất nước tự khẳng định mình, phát triển không ngừng và đồng hành cùng nhân loại. 

Văn hóa làm nên nền chính trị Việt Nam. Đó là Quốc chính Việt Nam. Văn hóa làm nên niềm tin. Đó là Quốc tín Việt Nam. Sức mạnh tổng thể quốc gia làm nên Quốc khí Việt Nam.… Không có những nhân tố đó, thì không có Quốc thể Việt Nam. Một quốc gia mà không có quốc chính, không có quốc tín, không có quốc khí…, thì khó có thể có quốc thể một cách ngang tầm và xứng đáng. Đó chính là văn hóa và xét cho cùng lại không thể là gì khác, ngoài văn hóa.