Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng báo cáo trước Thường vụ Quốc hội.

Xử lý dứt điểm nợ đọng

Đánh giá giữa kỳ thực hiện Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016 -2020,ôngđểvượttrầnđầutưcôngtrunghạntriệutỷđồtrực tiếp al nasr Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết: Tỷ trọng đầu tư công trên GDP dịch chuyển tích cực, phù hợp với các mục tiêu về cơ cấu lại đầu tư công đã đề ra. Tính đến năm 2017, tỷ trọng vốn đầu tư của nhà nước giảm xuống còn 34,8% so với tổng đầu tư toàn xã hội.

Cơ cấu vốn đầu tư công dịch chuyển theo hướng phù hợp hơn với các định hướng đầu tư trong giai đoạn 2016-2020. Giải ngân vốn đầu tư công đã từng bước được cải thiện nhờ những nỗ lực tháo gỡ của Chính phủ. Tốc độ giải ngân cải thiện rõ rệt (91% năm 2016, 89% năm 2017 và 50,93% trong 9 tháng năm 2018).

Một kết quả đáng mừng nữa là đã khắc phục được tình trạng các dự án đầu tư vượt kế hoạch vốn được giao, gây nợ đọng xây dựng cơ bản; quản lý chặt chẽ việc ứng trước dự toán kế hoạch đầu tư công; bố trí vốn trong kế hoạch trung hạn thanh toán dứt điểm nợ đọng xây dựng cơ bản vốn ngân sách Trung ương tính đến 31/12/2014 (9.069,305 tỷ đồng); thu hồi phần lớn số vốn ứng trước.

Tuy nhiên, theo Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư, có một vấn đề phát sinh là tổng nhu cầu vốn nước ngoài (ODA) nguồn ngân sách Trung ương giai đoạn 2016-2020 ước thực hiện khoảng 360.000 tỷ đồng, cao hơn 60.000 tỷ đồng so với hạn mức 300.000 tỷ đồng đã được Quốc hội thông qua.

Cụ thể, các dự án đang thực hiện đã có trong kế hoạch đầu tư công trung hạn cần bổ sung 15.903,520 tỷ đồng. Các dự án mới ký hiệp định chưa có trong kế hoạch đầu tư công trung hạn cần bổ sung 9.201,140 tỷ đồng. Các dự án mới thuộc dự kiến của kế hoạch đầu tư công trung hạn cần bổ sung 8.700 tỷ đồng. Nhu cầu phát sinh chưa dự kiến khi xây dựng Kế hoạch đầu tư công trung hạn cần bổ sung 56.204,795 tỷ đồng.

Giải thích thêm, Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ cho biết: Số 60 nghìn tỷ đồng chênh lên trong tổng nhu cầu vốn nước ngoài sẽ được bù đắp từ số giảm trái phiếu Chính phủ chứ không phải trích từ dự phòng. Trong số đó, phần lớn là để bố trí cho các dự án đường sắt đô thị cần điều chỉnh tăng tổng mức đầu tư (đang tiến hành thủ tục để báo cáo Quốc hội về nội dung tăng tổng mức đầu tư và cơ chế tài chính).

Điều chỉnh cơ cấu nguồn vốn

Thẩm tra về nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Đức Hải đánh giá: Việc xây dựng kế hoạch, danh mục đối với nguồn vốn ODA trong một số trường hợp chưa bảo đảm tính chính xác, nhiều dự án chưa được bố trí đủ nguồn vốn đối ứng, chưa bao quát được hết các hiệp định đã ký kết, chưa tổng hợp đầy đủ số dự án, chưa tính toán, cân đối hợp lý giữa nhu cầu vay và khả năng trả nợ, dẫn đến vượt mức trần 300.000 tỷ vốn ODA.

Về vấn đề bố trí vốn để triển khai các dự án vay vốn ODA đã được ký kết, đa số ý kiến cho rằng, việc này là cần thiết để tránh lãng phí nguồn lực, đảm bảo cam kết với nhà tài trợ. Tuy nhiên, nếu bổ sung thêm 60.000 tỷ sẽ vượt mức trần của kế hoạch đầu tư công trung hạn (2 triệu tỷ đồng).

Do vậy, cơ quan thẩm tra đề nghị Quốc hội cho chủ trương cho phép bổ sung kế hoạch vốn không quá 60.000 tỷ đồng cho các dự án sử dụng vốn ODA trên cơ sở điều chỉnh cơ cấu giữa nguồn vốn ODA và vay trong nước qua phát hành trái phiếu trong phạm vi không vượt hạn mức 2 triệu tỷ đồng tổng mức đầu tư công của cả giai đoạn, đảm bảo chỉ tiêu nợ công và bội chi đã được Quốc hội thông qua.

Tham gia nội dung này, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng cho rằng việc điều chỉnh cơ cấu vay nước ngoài tăng lên và giảm vay trong nước đi là hợp lý. Riêng về dự phòng, Bộ trưởng đồng ý quan điểm phải giữ trần bội chi và nợ công. Nếu bố trí dự phòng thì phải cân đối căn cứ trên số thu ngân sách Trung ương. Lý giải, đại diện Bộ Tài chính chia sẻ: Trần đầu tư công trung hạn 2 triệu tỷ đồng được đưa ra theo dự kiến tăng trưởng GDP là 6,75% để tính dự toán thu và các giải pháp điều chỉnh chính sách thu để đảm bảo ngân sách Trung ương. Nhưng đến nay, tăng trưởng đang trễ, tỷ lệ trung bình đến nay mới khoảng 6,57% cho nên phân bổ dự phòng trong 2 triệu tỷ đồng cần phải dựa trên số thu cân đối thực tế.

Trước thực trạng tiến độ phân bổ, giao kế hoạch vốn chậm, áp lực cân đối nguồn vốn trong 2 năm còn lại là rất lớn, khó có khả năng hoàn thành kế hoạch đặt ra và sẽ phải chuyển một phần vốn kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020 sang giai đoạn sau, cơ quan thẩm tra cũng như các ý kiến tham gia của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đều đề nghị Chính phủ phân bổ vốn phải đảm bảo các nguyên tắc: Cân đối được nguồn lực toàn giai đoạn, tuyệt đối không để vượt trần 2 triệu tỷ đồng, giữ vững bội chi, an toàn nợ công.

Đồng thời, phải tuân thủ đúng Nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội và các văn bản pháp luật có liên quan về kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020 về nguyên tắc, điều kiện, tiêu chí, thứ tự ưu tiên trong phân bổ, theo đó ưu tiên cho thanh toán dứt điểm nợ xây dựng cơ bản phát sinh trước 31/12/2014.

Ngoài ra, tập trung cho các công trình đang thực hiện dở dang, thiếu vốn nhằm hoàn thành dứt điểm, đưa vào sử dụng, tránh kéo dài thời gian thực hiện, gây lãng phí; cân đối cho các dự án ODA đã ký kết được hưởng lãi suất ưu đãi; cần ưu tiên cho những dự án thực sự cấp bách, phải khắc phục được tính dàn trải, thiếu trọng tâm, trọng điểm, đặc biệt tại những địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn.

(责任编辑：Cúp C2)